Tóm tắt nội dung chính
- 1 Hiện nay cây bơ được khá nhiều bà con nông dân ưa thích, thế nhưng không phải ai cũng hiểu được kỹ thuật trồng và chăm sóc cho cây bơ như thế nào? Dinh dưỡng ra sao?
- 1.1 1. Chọn đất trồng
- 1.2 2. Giống bơ
- 1.3 3. Thời điểm trồng bơ
- 1.4 4. Mật độ và khoảng cách trồng, cách trồng cây bơ
- 1.5 5. Phân bón
- 1.6 6. Tỉa cành và tạo tán cho cây
- 1.7 7. Tưới nước và tủ gốc
- 1.8 8. Phòng trừ sâu bệnh, các bệnh hại cây trồng phổ biến
- 1.9 9. Những loại sâu hại phổ biến
- 1.10 10. Thu hoạch và bảo quản
- 1.11 Bình Luận
Hiện nay cây bơ được khá nhiều bà con nông dân ưa thích, thế nhưng không phải ai cũng hiểu được kỹ thuật trồng và chăm sóc cho cây bơ như thế nào? Dinh dưỡng ra sao?
Dưới đây sẽ là những phân tích cụ thể về cây bơ mà vien eakmat đã dày công nghiên cứu nhằm hỗ trợ bà con nông dân hiểu rõ hơn về cây bơ
Bơ là một trong những loại trái cây có chứa hàm lượng dinh dưỡng cao nhất với 245 calo/100g thịt, hàm lượng chất béo 26,4g/100g có chứa nhiều vitamin A,E,B cùng rất nhiều chất bổ dưỡng khác rất có lợi cho sức khỏe chúng ta.
Với hàm lượng dầu trong quả bơ cao có thể giúp bạn giảm cholesterol trong máu, bảo vệ axit chống oxy hóa làm chậm quá trình lão hóa của các tết bào da, giúp cho làn da chúng ta thêm tươi sáng và căng mịn màng hơn. Ngoài ra, bơ còn được dùng làm bánh, kẹo và nhiều loại thức ăn nhanh khác nhau…
Những năm gần đây cây bơ đã mang lại lợi nhuận kinh tế khá cao cho các hộ nông dân trồng bơ, còn đối với những hộ nông dân đã và đang chuẩn bị cho công tác trồng bơ thì rất quan tâm đến kỹ thuật trồng bơ như thế nào là đúng cách để có thể đạt được năng suất cao.
Hiểu được sự mong mỏi đó, qua bài viết dưới đây chúng tôi xin chia sẻ đến bà con nông dân kỹ thuật trồng bơ đạt hiệu quả cao, hãy cùng chúng tôi tham khảo nhé.
1. Chọn đất trồng
Bơ là một trong những loại cây thích nghi với nhiều loại đất khác nhau. Nhưng loại đất thích hợp nhất cho cây bơ đó chính là vùng đất đỏ bazan và địa hình để trồng bơ phải có hệ thống thoát nước tốt.
Ở Việt Nam thì địa hình của Tây Nguyên và Đồng Nam Bộ rất thuận lợi cho việc trồng cây bơ còn miền Tây Nam Bộ thì rất khó để phát triển được cây bơ. Độ pH của đất để trồng bơ yêu cầu từ 5-6, đối với đất trồng cà phề thì cần bổ sung thêm vôi, tại những vùng đất có độ dốc thì bạn cần phải thiết kế theo đường đồng mức, tạo băng nhằm mục đích hạn chế sự xói mòn.
2. Giống bơ
Những cây giống cây trồng từ hạt có độ phân ly rất lớn ở tình trạng lẫn chất lượng quả, cho nên khi trồng nên trồng nên chọn giống ghép mới tốt nhất. Với giống bơ ghép cây sinh trưởng khỏe mạnh có khả năng chống chịu sâu bệnh rất tốt cho năng suất cao và hình dạng quả để đạt tiêu chuẩn xuất khẩu đi nước ngoài.
Một số giống bơ thường được khuyên trồng như bơ Booth 7, bơ Reed, bơ Hass, bơ Tứ quý…
3. Thời điểm trồng bơ
Thời điểm đẹp nhất trong năm để bà con có thể trồng bơ là vào đầu mùa mưa tầm tháng 5 – tháng 6 dương lịch. Nhưng điều kiện tưới tiêu tốt nhất để bà con cũng có thể trồng vào thời điểm đầu mùa mưa hoặc là cuối mùa mưa.
Trường hợp trồng trong mùa khô thì cần phải tiến hành đánh bồn để có thể tiện tưới nước, hộ trồng cũng có thể kết hợp phủ gốc bằng rơm hay rạ, những xác cây thực vật khác như cỏ khô, vỏ lạc.
Khi trồng ở các khu vực đất trồng hay trồng xen với cây cà phề thì bà con nên tiến hành những biện pháp che nắng và gió một cách kịp thời.
4. Mật độ và khoảng cách trồng, cách trồng cây bơ
– Trong quá trình trồng bơ nên thiết kế khoảng cách từ 6x6m hay là 4x6m trồng xen kết hợp cùng với việc che bóng chắn gió cho cây cà phê thì bà con có thể thiết kế khoảng cách từ 9x9m hay 9x12m.
– Hố đào sâu khoảng 50-60x60x60cm, mỗi hố cần bón lót 15-20 kg phân chuồng, lưu ý trong phần chuồng nhớ bổ sung thêm men vi sinh với 0,5 kg phân lân và rải thêm 0,3-0,5kg vôi nữa nhé.
– Bà con lấy dao rạch vòng tròn để có thể bỏ túi bầu và những chiếc rễ mọc quá dài dùng dao để cắt bỏ ra khỏi bầu đất. Rọc một đoạn dài từ đó lên trên tầm 10cm và sau đó đặt bầu thấp hơn đất tầm 5cm phần ngọn quay về hướng gió và lấp đất ngập nửa bầu cây.
Thực hiện thao tác rút túi nylon kết hợp với việc lấp đất và nén đất xung quanh bầu đất khi trồng nên xen kẽ các nhóm hoa A, B.
Bà con cần lưu ý những cây bơ mới trồng, cần được tưới nước đầy đủ và được che nắng, chắn gió.
5. Phân bón
– Cây bơ con mỗi năm nên bón phân 4-5 lần/ 1 năm và lượng phân được bón tùy vào độ tuổi của cây. Giai đoạn cây bơ bắt đầu cho quả thì nhu cầu cần Kali cao hơn. Lượng phân bón sẽ được ổn đinh từ năm thứ 9-10, bà con cần lưu ý giai đoạn sinh trưởng của cây bơ nghịch mùa hơn nhiều so với cây cà phê nên cần có chế độ dinh dưỡng cân đối theo từng giai đoạn tuổi cây.
Bổ sung thêm vôi và phân hữu cơ hay bón các loại phân bón lá cao cấp như: Alpha Super, Antonic giai đoạn cần thiết cơ bản hay giai đoạn bón lần 1 và 3, bón Grow Moe trước hay sau lần bón thứ 4.
6. Tỉa cành và tạo tán cho cây
– Công đoạn tỉa cành và tạo tán cho cây bơ mỗi năm tiến hàng tầm 2-3 lần/1 năm vào giai đoạn kiến thiết cơ bản hoặc giai đoạn sau thu hoạch. Tỉa chồi của gốc ghép cũng như tỉa luôn những cành sâu bệnh nằm sát đất và phần gốc cây tỉa trống để có thể nâng dần độ cao lên.
Bà con tạo tán cây tròn đều và thoáng, lệch sang hướng gió một chút. Những cây còn nhỏ phát triển chưa ổn định cùng với điều kiệm chăm sóc chưa tốt, nước tưới không đủ và tỉa cành không hợp lý sẽ cho ra trái lệch mùa so với giống.
7. Tưới nước và tủ gốc
Lượng nước bà con cung cấp cho bơ không quá nhiều nhưng mỗi ngày phải tưới nhiều lần, có thể 10-15 lần/ngày vào mùa khô và gốc không cần tủ.
Không tưới quá đẫm hay phải tưới đầy bồn, kết hợp với nước bón cho cây 2 lần phân trong mùa khô. Nguyên nhân không nên tưới nước quá đẫm vì sau đó đất sẽ khô và nứt làm cho rễ cây non không phát triển được dẫn đến cây sinh trưởng kém dần và chết.
8. Phòng trừ sâu bệnh, các bệnh hại cây trồng phổ biến
– Với cây Bơ thì thiệt hại do bệnh gây ra sẽ nguy hại hơn nhiều so với sâu bệnh gây nên. Vậy bà con cần chú ý kỹ về kỹ thuật và cách chăm sóc cây bơ theo hướng hạn chế dùng thuốc bảo vệ thực vật, chúng ta phải giữ cho khu vườn của mình luôn thông thoáng, dọn dẹp sạch sẽ các tàn dư, không để vườn cây bị ẩm ướt tạo điều kiện cho các mầm bệnh phát triển. Ngoài ra bà con còn phải phun thuốc phòng trị cục bộ trên toàn bộ khu vườn của mình.
Một số bệnh thường gặp trên cây bơ:
Bệnh thối rễ nứt thân
Nguyên nhân do nấm Phytophthrora cinamoni với điều kiện chân đất ẩm ướt nấm sẽ xâm nhập vào rễ làm cho rễ cộc bị hư dẫn đến cây bị chết dần. Cây bị bệnh sẽ có biểu hiện như: tán lá xác xơ, chuyển từ màu xanh sang nhạt dần rồi rụng. Cành cây bị chết dần từ ngọn xuống thân cho nên bà con cần lưu ý không nên để vùng rễ bị ẩm ướt dễ dẫn đến bị bệnh, khi phát hiện ra những vết nứt dọc thân, xì mủ thì có biện pháp khắc phụ ngay.
Bệnh khô cành
Nguyên nhân gây bệnh là do nấm Colletotrichum cloeosporiodes gây ra, xâm nhập vào cành làm khô cành và chết. Khi trái đã già các vi khuẩn và nấm sẽ xâm nhập qua các vết thương của trái làm cho trái bị nhũn phần cuốn của trái. Bện khô cành còn khá phổ biến trên những cây mới trồng còn ít lá bị nắng rọi trong một quãng thời gian dài.
Bệnh trên quả già
Khi quả bơ đang phát triển được 1-3cm thì nấm bệnh xâm nhập và phát triển tạo ra các chốt điểm đen nhỏ trên vỏ quả, nhất là đối với những giống bơ sáp nhìn thấy rất rõ ràng. Vào thời gian thu hoạch có những vết nứt nhỏ hình dấu cộng trên quả. Các vết đen này nứt ra làm mất đi thẩm mĩ của trái và làm cho giá thành của sản phẩm bị giảm.
Để phòng tránh các bệnh này bà con nông dân cần thực hiện các biện pháp sau: tạo cho vườn thông thoáng, vệ xinh vườn cây và khi cây đậu trái cần phun thuốc phòng ngừa định kì.
9. Những loại sâu hại phổ biến
– Côn trùng hại rễ:
Những loại côn trùng phổ biến như: mối, rệp sáp chúng tập trung ở tầng đất khoảng 50cm. những cây bị bệnh có biểu hiện lá vàng nhạt dễ suy yếu và chết.
– Bọ xít:
Có khoảng 2 – 3 loại, chúng chuyên chích hút những ngọn non và lá non, làm héo có khi cả những quả non. Chúng tạo ra những đốm đen trên quả và những hạt chai cứng trong phần thịt quả, khi chúng xâm nhập nhiều sẽ làm rụng quả, đây cũng là nguyên nhân để nấm xâm nhập làm giảm năng xuất cũng như chất lượng quả.
– Mọt đục thân cành:
Mọt đục là loại sâu phổ biến trên các vườn cây, chúng đục những lỗ nhỏ trên thân cây có màu trắng ở lỗ đục. Thời điểm xuất hiện bệnh vào giữa mùa mưa và cao điểm là đầu mùa khô, những lỗ này sẽ làm giảm quá trình sinh trưởng và phát triển của cây .
10. Thu hoạch và bảo quản
Vụ thu hoạch chính thường diễn ra từ tháng 5 đến tháng 6 hàng năm, tuy nhiên cũng có thể thu hoạch sớm hơn từ tháng 3- 4 hàng năm hoặc thu hoạch trễ từ tháng 9-11 hàng năm đối với cây bo booth 7 chín muộn.
Vì Bơ ra hoa nhiều đợt nên đảm bảo chất lượng trái khi thu hoạch thì bà con nên thu hoạch thành nhiều đợt khác nhau, dự trên các đặc điểm bên ngoài và bên trong của quả để bà con thu hoạch như:
– Thời điểm có một vài quả già và bắt đầu rụng.
– Vỏ Bơ bắt đầu chuyển sang màu tím hoặc màu xanh nhạt hơn và độ bóng giảm dần và sù sì.
– Khi lắc nghe tiếng hạt bên trong va chạm với phần thịt của quả.
– Vỏ lụa khô dai và bắt đầu cuyển sang màu cánh dán.
– Thịt quả có màu vàng hơn.
Chú ý khi thu hoạch quả bơ cần tránh gây tổn thương lên phần vỏ quả, không được để quả rụng xuống đất, không làm gãy cành hoặc rung cây, khi hái bơ cần chừa lại phần cuống chừng 1 – 2 cm và tiến hành phân loại quả theo kích cỡ.
Trên đây là toàn bộ kỹ thuật trồng bơ và chăm sóc bơ hiệu quả và cho năng suất cao, mong rằng những kiến thức này sẽ giúp ích cho bà con trong việc canh tác cây Bơ.